SAMARADOR DIAZOTROFLAR MAHALLIY SHTAMMLARINING «AVANGARD» SHOLI NAVINING O‘SISHI, RIVOJLANISHI VA HOSILDORLIGIGA TASIRI
Abstrakt
Oxirgi yillarda oziq-ovqat mahsulotlariga bo‘lgan ehtiyojning ortishi qishloq xo‘jaligi ekinlarining hosildorligini oshirishni talab etmoqda. Bunga esa foydalaniladigan kimyoviy o‘g‘itlar miqdorining oshirilishi orqali erishilmoqda. Ulardan noratsional foydalanish natijasida tuproq va atrof-muhitga jiddiy salbiy ta'sir yetkazilmoqda. Hozirgi kunda diazotroflar kimyoviy o‘g‘itlarga nisbatan potentsial ekologik xavfsiz alternativa hisoblanadi. O‘tkazilgan tadqiqot natijalariga ko‘ra, sholining «Avangard» navi urug‘lariga diazotroflarning assotsiatsiyasi A.brasilense A13-5+A.brasilense A4-1+A. chroococcum 14+Azotobacter sp. 12+ Nostoc calcicola 25+Abanaena variabilis 21 bilan ishlov berish o‘simlikning o‘sish va shakllanish jarayonlarini tezlashtiradi va sholi hosildorligi 13,2% oshadi (nazorat variantda sholi hosildorligi – 72,4 s/ga bo‘lganda). Samarador diazotroflarning introduktsiyalanishi natijasida tuproqning potentsial azotfiksatsiya faolligi 81,6% ga oshdi. Olingan natijalarni faol mahalliy diazotroflar shtammlari asosida yuqori samarador va ekologik xavfsiz preparatlar ishlab chiqarish maqsadida qo‘llash respublikamizda sholidan ekologik toza mahsulot olishning zarur bosqichlaridan biri ekanligidan darak beradi.