KUYGAN YARALARNI DAVOLASHDA TARKIBIDA KUMUSH NANOZARRALARI TUTGAN KARBOKSIMETILTSELLYULOZA ASOSIDA IMPLANT-PLYONKALAR OLINISHI VA XOSSALARI
Abstrakt
Mazkur maqolada almashinish darajasi (AD) 0,65-0,85 va polimerlanish darajasi (PD) 200-600 bo‘lgan natriy-karboksimetiltsellyuloza (Na-KMTS) eritmasida barqaror kumush nanozarralari (AgNZ) fotokimyoviy qaytarilish usulida sintez qilingan. Tarkibida AgNZ va Na-KMTS tutgan plyonkalarning fizik-kimyoviy, fizik-mexanik va kuygan yaralarni davolovchi xossalari hamda bakteritsid faolligi o‘rganilgan. Na-KMTS plyonkalarida shakllangan AgNZning o‘lchami, shakli va miqdori atom kuchlanishli mikroskopiya (AKM), UB-spektroskopiya, dinamik yorug‘lik tarqalishi (DLS) va transmission elektron mikroskopiya (TEM) usullari orqali aniqlangan. Na-KMTS va u asosida olingan implant-plyonkalarda kumush nitrat tuzi kontsentratsiyasi ortishi bilan fotokimyoviy qaytarish natijasida shakllanayotgan AgNZ o‘lcham va shakllarining o‘zgarishi aniqlandi. O‘lchamlari 5–35 nm bo‘lgan AgNZ tutgan Na-KMTS plyonkalar yuqori bakteritsid faollik namoyon qilganligi va 14 kun davomida kuygan yaralarni davolash xususiyatiga ega ekanligi aniqlandi.