QISHLOQ AHOLISINING YER USTI SUVLARI GIDROKIMYOVIY HOLATIDAN KASALLANISHI TAHLILI

Maqolada yer usti suvlari sifati, xususan, Chirchiq va Ohangaron daryolarining daryo va havzalari gidrokimyoviy rejimining Toshkent viloyatida qishloq aholisi salomatligiga ta'siri tahlil qilinadi. Toshkent viloyati hududida tibbiy statistika materiallari va yer usti suvlarining gidrokimyoviy rejimining kuzatiladigan qiymatlarini taqqoslash uchun kuzatuv materiallari bilan ishlash uchun nozogeografik tahlil usuli qo‘llanilmoqda. Toshkent viloyati tumanlari bo‘yicha kasallanish xavfini baholashda tegishli determinatsiya koeffitsiyentlari bilan ko‘p faktorli regression tahlil tenglamalar sifatida keltirilgan. Umuman, Toshkent viloyati bo‘yicha determinatsiya koeffitsiyenti 0,38 ni tashkil etadi, shuni aytish mumkinki, aholining kasallanish xavfi darajasiga ta'sir etuvchi barcha omillarning 30% dan ortig‘i yer usti suv oqimlarining gidrokimyoviy rejimiga to‘g‘ri keladi. Qolgan 70% boshqa determinant omillarga – genetik, tibbiy ta'minot, turmush darajasi va tarziga, atrof-muhitning umumiy holatiga to‘g‘ri keladi. Ilmiy ishda suv sifatining qishloq aholisi sog‘lig‘iga ta'siri va kasallanish xavfini baholash imkonini beradigan yangi yondashuv qo‘llanildi, buning asosida esa qishloq aholisining umumiy kasallanishini kamaytirish yo‘lida profilaktik chora-tadbirlar ishlab chiqilishi mumkin.