VANADIY PENTOKSID OLISH UCHUN FOYDALANILGAN VANADIY KATALIZATORLARINI QAYTA ISHLASHNING INNOVATSION USULI

Umuman olganda, dunyoda 60 millionga yaqin vanadiy konlari mavjud bo‘lib, ularning 90 foizi beshta davlat hududida joylashgan: Rossiya, Janubiy Afrika, Venesuela, AQSh va Xitoy. Sulfat kislota ishlab chiqarish vanadiy katalizatorlari (V2 O5 pentoksid) shaklida vanadiyning asosiy iste’molchisi hisoblanadi. Ikkilamchi vanadiy saqlovchi xomashyoni qayta ishlashga qiziqish ortib borayotgani bois vanadiy va uning birikmalariga boʻlgan talab yil sayin ko‘paymoqda. Vanadiyning asosiy manbalaridan biri sarflangan vanadiy katalizatorlari – IVK hisoblanadi. Ishlatilgan vanadiy katalizatorlari mamlakat bo‘ylab taxminan 100 000 ming tonna shakllanadi. Bu yerda to‘plangan chiqindilar atrof-muhit va mahalliy aholi uchun eng xavfli moddalardan biri. Oltingugurt dioksidini oksidlash uchun sarflangan vanadiy katalizatorlarini utilizatsiya qilish ularni qayta ishlashning mavjud texnologiyalari yo‘qligi sababli jiddiy ekologik muammodir. Ushbu ish po‘latlarni legirlash uchun mos mahsulotni olish maqsadida ishlatilgan vanadiy katalizatorlarini qayta ishlash usuliga bag‘ishlangan. Texnogen xomashyoni oksidlovchi kuydirish usuli bilan qayta ishlashning pirometallurgiya usuli ko‘rib chiqiladi, kuydirish parametrlari topiladi, ya’ni materialdan vanadiyni ajratib olish uchun optimal kuydirishning vaqti va harorati aniqlanadi.